Natężenie oraz barwa światła stanowią dwa najistotniejsze czynniki, które należy brać pod uwagę podczas wybierania oświetlenia. O ile decyzja w zakresie pierwszego z nich jest zwykle dość łatwa do podjęcia, o tyle dobór drugiej nierzadko nastręcza licznych trudności. Dzieje się tak, ponieważ natężenie światła wiąże się z ostrością widzenia, jaką chcemy mieć w danym pomieszczeniu, natomiast jego barwa wpływa na atmosferę panującą we wnętrzu, a przez to także na nastrój osób w nim przebywających. W przypadku niedoświetlenia określonej przestrzeni w pokoju problem rozwiążemy, zapalając lampkę na biurku lub kinkiet nad stołem. Jeżeli chodzi za to o źle dopasowaną do aranżacji barwę światła, jedyną możliwością jest wymiana jego źródeł na inne.

Jak zatem zaplanować oświetlenie naszego otoczenia, aby pozytywnie wpływało ono na nasze samopoczucie oraz efektywność? Zapraszamy do lektury.

Temperatura barwowa światła

Mówiąc o barwie światła, ludzie najczęściej mają na myśli jego kolor. W praktyce jednak barwa światła odnosi się przede wszystkim do tzw. temperatury barwowej, czyli do parametru, który w najprostszych słowach określa czy światło ma odcień zimny, neutralny czy ciepły. W nieco bardziej skomplikowanych natomiast informuje nas o tym, ile Kelwinów posiada dana żarówka – im jest ich więcej, tym światło będzie odczuwalnie chłodniejsze, im mniej, tym cieplejsze i bardziej wpadające w odcienie żółci. Jak łatwo się domyślić, temperaturę barwową różnych źródeł światła należy dobierać stosownie do przeznaczenia oraz wystroju pomieszczeń.

Zdecydowanie dominującym obecnie w branży rodzajem produktów jest oświetlenie ledowe. Za jego pośrednictwem jesteśmy w stanie uzyskać niemal dowolne barwy światła, dzięki czemu zyskujemy możliwość jego niezwykle precyzyjnego dopasowania do naszych potrzeb oraz do specyfiki poszczególnych wnętrz. Niemałymi różnicami w barwie odznaczały się jednak także źródła światła stosowane na długo przed oświetleniem ledowym, których przykłady wraz z informacją o ich przybliżonej temperaturze barwowej podajemy poniżej:

• świetlówka (lampa fluorescencyjna) – od 4500 do 6500 Kelwinów (K),
• żarówka halogenowa – od 2700 do 3000 K,
• tradycyjna żarówka żarowa – od 2600 do 2800 K,
• świeczka – ok. 1500 K.

Dla porównania – temperatura barwowa światła dziennego generowanego przez słońce zamyka się w przedziale od 5500 do 7000 K.

Barwa światła LED – prawdziwy ogrom dostępnych możliwości

O ile przed pojawieniem się na rynku oświetlenia ledowego niespecjalnie można było wybierać detale związane ze specyfiką określonego źródła światła, o tyle po jego spopularyzowaniu klienci zaczęli dysponować w tym zakresie niezwykle bogatym wachlarzem rozmaitych opcji. Temperatura barwowa światła LED mieści się w przedziale 2200-11000K, obejmując tym samym trzy następujące, główne kategorie:

• barwa ciepła (od 2200 do 3500 K) – w największym stopniu zbliżona do odcienia, który posiada światło tradycyjne,
• barwa neutralna (od 3500 do 4500 K) – barwa światła 4000K i o zbliżonej liczbie Kelwinów jest dziś jedną z najpopularniejszych, regularnie wybieranych ze względu na swoją uniwersalność (światło o takiej temperaturze barwowej bardzo łatwo dopasować do różnych pomieszczeń),
• barwa zimna (od 4600 do 11000 K) – polecana szczególnie w miejscach, w których chcemy zredukować uczucie senności, zachować wysoką produktywność oraz dobrze doświetlić przestrzeń całego wnętrza,

Skąd zapotrzebowanie na tak szerokie spektrum temperaturowych barw światła?

Współcześnie producenci oświetlenia ledowego prześcigają się ze sobą na niemal każdym kroku. Rywalizują o jak największy zakres oferowanych odcieni światła i jego natężenia oraz o jak najwyższy poziom energooszczędności. Przy tym nierzadko zdobywają się na oferowanie różnych gadżetów zwiększających funkcjonalność poszczególnych produktów, takich jak piloty pozwalające sterować intensywnością świecenia żarówki czy uruchamiać ciekawe efekty świetle. Czy jednak cała ta różnorodność sprowadza się wyłącznie do chęci napędzenia konsumentów do inwestowania w coraz to dziwniejsze i bardziej wyszukane rozwiązania?

Zdecydowanie nie. Nieustannie zwiększające się możliwości techniczne sprawiły, że światło, podobnie jak wiele innych czynników uznawanych onegdaj za coś zupełnie zwyczajnego, posiada obecnie dodatkowe walory, pozwalające na wywarcie istotnego wpływu na ogólną estetykę wnętrza. Dziś z powodzeniem możemy mieszać w jednym pomieszczeniu różne barwy światła, uzyskując nierzadko niesamowicie widowiskowe efekty. Świetnym tego przykładem może być np. dość często stosowany w nowoczesnych, stylowych kuchniach koncept – barwa światła 3000K zastosowana jako oświetlenie główne w połączeniu z punktowymi źródłami światła o odcieniach zimnych.

Kwestia kompozycji powstałych na skutek mieszania świateł o różnych temperaturach barwowych to temat na tyle szeroki, że sam w sobie nadaje się na co najmniej kilka osobnych artykułów. Zamiast tego skupmy się na tym, które z barw światła warto zastosować jako oświetlenie bazowe w najczęściej spotykanych rodzajach pomieszczeń.

Ciepła barwa światła

Mimo że najbardziej naturalną dla naszych oczu jest oczywiście barwa światła dziennego, przez lata stosowania tradycyjnych żarówek żarowych ludzie mocno przyzwyczaili się do generowanego przez nie ciepłego odcienia. W związku z tym źródła światła liczące sobie około 2700 K wciąż stanowią jedne z najbardziej popularnych. Ich niewątpliwą zaletę stanowi to, że poprzez swoje ciepło nadają wnętrzom przytulnego klimatu, zachęcając do przebywania w nich i zwiększając jakość doświadczanego wypoczynku. Przykładowymi pomieszczeniami, w ramach których warto rozważyć wykorzystanie światła o ciepłej temperaturze barwowej, jest m.in. przedpokój, salon oraz sypialnia.

Światło o barwie białej

Światło tego rodzaju odznacza się bardzo dużą uniwersalnością, ze względu na to, że najlepiej z dostępnych na rynku rozwiązań imituje naturalną barwę światła dziennego. Na skali temperatury barwowej stosowanego współcześnie oświetlenia znajduje się ono mniej-więcej pośrodku, pomiędzy odcieniami ciepłymi oraz zimnymi, stąd często nazywane jest także światłem neutralnym. Optycznie daje również wrażenie koloru najbardziej zbliżonego do klasycznej bieli. Z uwagi na wspomnianą uniwersalność można zastosować je niemal wszędzie – począwszy od łazienek i kuchni w domu, przez biura, w których chcemy pracować wydajnie, nie męcząc jednocześnie oczu, aż po sklepy, punkty usługowe i całe galerie handlowe, mające za zadanie stworzyć jak najprzyjemniejsze dla klientów warunki.

Zimna barwa światła

Czyli źródła emitujące światło o największej liczbie Kelwinów. Stosowane są one przede wszystkim w miejscach, w których istotne jest pobudzenie ludzi do intensywnego wysiłku zarówno fizycznego, jak i intelektualnego. Pozwalają zachować nam energię oraz o wiele łatwiej dostrzegać drobne szczegóły otoczenia. Przy liczbie Kelwinów rzędu około 10000 światło zyskuje delikatne niebieskie zabarwienie, co jeszcze bardziej podbija wrażenie roztaczanego przez nie chłodu. Spośród przykładów wykorzystania źródeł światła o barwie zimnej wymienić można m.in. zakłady przemysłowe, magazyny i sortownie czy też pracownie artystyczne lub lakiernicze.