Oświetlenie LED staje się coraz popularniejsze – wykorzystuje się je już nie tylko w biznesie, ale również w prywatnych nieruchomościach. Pomimo takiego rozpowszechnienia, wiedza o montażu taśm nie bywa zbyt szeroka. Samodzielne podłączenie może więc przysporzyć sporo problemów. Nie trzeba jednak rezygnować z prób montażu na własną rękę i wzywać fachowców. Wystarczy zorientować się w konstrukcji oświetlenia, a więc w tym, czym jest taśma LED Jak podłączyć oświetlenie w bezproblemowy sposób? O tym dowiesz się z naszego poradnika.
Wybór odpowiedniej taśmy LED do podłączenia
Na rynku można znaleźć wiele różnych modeli oświetlenia ledowego. Wśród nich znajdują się właśnie taśmy. Wybór konkretnego produktu uzależniony jest od indywidualnych upodobań. Warto jednak mieć na uwadze, że ze względu na różnice w rodzajach, montaż będzie przebiegać w odmienny sposób. Widać to doskonale na przykładzie standardowych taśm (np. 12 i 120 V) oraz RGBW. O obu metodach wspomnimy w niniejszym wpisie.
W paskach LED liczy się ponadto ich stopień szczelności. Taśmy przeznaczone do użytku domowego mogą wykazywać się szczelnością na poziomie IP 20. To podstawowa wersja produktu. Inaczej sprawa wygląda w przypadku montażu taśmy LED na zewnątrz budynku, ponieważ w tym przypadku niezbędne będzie wykorzystanie paska o klasie szczelności minimum IP 65. Przed zakupem należy więc sprawdzić także ten parametr oświetlenia, inaczej nie będzie on poprawnie funkcjonować.
Jak podłączyć ledy? Co będzie potrzebne?
Paski 12 V są obecnie najczęstszym wyborem zarówno w przedsiębiorstwach, jak i domach. Wynika to ze stosunkowo niewielkiej mocy, jaką potrzebują do funkcjonowania. Podłączenie taśmy LED 12 V jest też bardzo proste. Potrzebuje ona jedynie zewnętrznego zasilacza, którego przewód będzie dostosowany do mocy zasilania. W sklepach specjalizujących się w technologii ledowej można znaleźć zasilacze zaprojektowane specjalnie z myślą o tym nowoczesnym źródle światła.
Oświetlenie LED RGBW wymaga trochę bardziej skomplikowanych rozwiązań, czyli zasilacza ze sterownikiem. Tylko w ten sposób można uzyskać pożądaną barwę światła. Podłączenie LED RGB bez właściwego kontrolera mija się z celem. Dlatego wiele sklepów oferuje oddzielny zakup sterownika bądź kupno w zestawie z taśmą.
Przed przystąpieniem do pracy należy zaopatrzyć się jeszcze w kilka przydatnych narzędzi: taśmę, profile, wkręty, uchwyty do mocowania oraz lutownicę transformatorową.
Taśma LED Montaż z profilami aluminiowymi
Tylko część pasków można przyczepić bez profilów. To tzw. taśmy LED samoprzylepne, które są bardzo proste w montażu. Wymagają jedynie oczyszczenia miejsca, w którym ma znaleźć się oświetlenie. W dalszej kolejności trzeba usunąć pasek zabezpieczający klej i przymocować taśmę. Po dociśnięciu klej powinien natychmiast zadziałać, dając satysfakcjonujący efekt bez konieczności używania bardziej zaawansowanych narzędzi. Taki montaż taśmy LED polecany jest wszystkim, którzy chcą uniknąć dodatkowej pracy. Niestety wiąże się z większą ceną zakupu.
Dlatego częstszym wyborem wśród konsumentów jest podłączanie LED z pomocą profilów aluminiowych. Taśmy wykorzystujące ten element są przede wszystkim tańsze. Nie można jednak odmówić im atrakcyjnego wyglądu. Profile z aluminium prezentują się znakomicie w każdej przestrzeni, a na dodatek chronią samą taśmę przed różnymi czynnikami zewnętrznymi.
Łączenie taśmy LED w profilach przebiega w następujący sposób:
1) Paski umieszcza się w profilu przy pomocy dwustronnej taśmy klejącej. Wymaga to dokładnego wyczyszczenia powierzchni, aby przymocowanie było maksymalnie skuteczne.
2) Następnie należy podłączyć taśmę LED do zasilacza. Na tym etapie jeszcze nie wolno korzystać z energii elektrycznej, ponieważ niezbędne będzie przylutowanie przewodów. Zasilacz hermetyczny lutuje się zgodnie z oznakowaniem przewodów (plusy do plusów, minusy do minusów), a w przypadku wersji modułowej wystarczy dokręcić przewody do transformatora. Warto dodać, że ledy RGB oraz RGBW posiadają 4 łącza elektryczne, a nie standardowe dwa.
3) Profile wypełnione taśmą LED mocuje się z wykorzystaniem uchwytów lub wkrętów. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby w tym celu również zastosować taśmę dwustronną. Pierwszy sposób jest jednak pewniejszy, jednak mamy w tym zakresie dowolność.
4) Zakończeniem montażu taśmy LED jest podłączenie instalacji do prądu.
Jeśli każdy krok został prawidłowo przeprowadzony, to oświetlenie będzie spełniać swoją funkcję przez wiele lat. I to niezależnie od warunków, ponieważ ochronę diod zapewniają przesłony. Występują one w dwóch wersjach: mlecznej oraz przezroczystej. Nie wpływa to w żaden sposób na montaż taśmy LED, a jedynie na wygląd instalacji. Przesłona mleczna sprawdza się tam, gdzie oświetlenie jest widoczne za dnia. Dzięki niej diody są ukryte, ale ok. 20% światła zostaje zatrzymane wewnątrz taśmy. Z kolei przezroczysta przesłona znajduje swoje zastosowanie jako np. niskie oświetlenie blatu kuchennego.
Jak podłączyć taśmę LED z różnymi zasilaczami?
Ponieważ połączenie pasków ledowych z zasilaczem w większości przypadków wymaga lutowania, należy zachować sporą ostrożność. Co równie ważne – trzeba podejść do tego inaczej, jeśli posiada się konkretny model urządzenia zasilającego.
Łączenie taśmy LED z zasilaczem z wtyczką wymaga naniesienia cyny na oba punkty lutownicze (plus oraz minus) i zdjęcia izolacji z przewodu. Następnie przystępuje się do lutowania cyną jednego z przewodów do punktu na taśmie LED. Trzeba to powtórzyć dwa razy oraz pamiętać, że plusy łączą się z plusami, a minusy z minusami.
Jeśli chodzi o zasilacze instalacyjne, które przybierają kształt prostopadłościanu, droga do połączenia przebiega tak samo. Z jedną istotną różnicą – instalacyjny zasilacz LED posiada kolejną parę przewodów, które należy przylutować.
Nieprawidłowe połączenie nie grozi żadną awarią czy zniszczeniem taśmy lub zasilacza. Widocznym efektem będzie jedynie brak działania oświetlenia. Jeśli diody nie zaświecą po podłączeniu do źródła elektryczności, to w pierwszej kolejności trzeba sprawdzić poprawność łączenia. Plus zespolony z minusem to częsty błąd, który łatwo naprawić – wystarczy powtórzyć powyższe kroki w odpowiedniej kolejności.
Czy możliwe jest łączenie taśmy LED z inną?
Ledowe paski są dostępne najczęściej w pięciometrowych rolkach. To całkiem sporo, zwłaszcza jeśli projekt zakłada oświetlenie konkretnego miejsca w pokoju czy kuchni. Z drugiej strony można kupić krótsze taśmy, np. 1 m. Wówczas przydaje się ich połączenie w większy układ. Warto przygotować się na to, że częścią nieomal każdego montażu taśm LED jest przycinanie oraz lutowanie.
Większe systemy oświetlenia LED są jednak niezalecane. Jest to spowodowane faktem, że taśmy nie pełnią funkcji przewodu. Łączenie taśm LED w związku z tym może sprawiać kilka problemów. Przede wszystkim płynący przez nią prąd może spowodować przegrzewanie się instalacji, tym samym zmniejszając żywotność diod. Inną kłopotliwą kwestię stanowi spadek napięcia proporcjonalny do odległości punktu zasilania. W efekcie diody położone najdalej będą dawać znacznie mniej światła. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest więc zakup dłuższej taśmy, a następnie przycięcie jej do wymaganych wymiarów.
Cięcie i zaginanie zamiast łączenia taśm LED
Przed przycięciem należy dokładnie zmierzyć, ile centymetrów paska będzie potrzebne. Dopiero po zaznajomieniu się z wymaganiami można zacząć majsterkowanie. Taśmy LED tworzone są w przemyślany sposób. Co 2,5 lub 5 cm znajdują się specjalne oznaczenia, które informują o bezpiecznym miejscu cięcia. Posłużą do tego zwyczajne nożyczki lub nożyk modelarski. Cięcia należy wykonywać wyłącznie w zaznaczonym miejscu, inaczej cała sekcja ulegnie uszkodzeniu! Pozostała odcięta część nadaje się do dalszego wykorzystania – w tej technologii nic się nie marnuje.
Istnieje możliwość zagięcia taśm LED w taki sposób, aby dopasować je do rogów. Robi się to przy pomocy lutowania przewodów lub zastosowania złączki kątowej (metoda zaciskowa). Niestety złączka nie nadaje się do profilów dedykowanych jednej taśmie LED. Innym rozwiązaniem są elastyczne paski ledowe. To jednak najdroższa opcja i większość konsumentów decyduje się na własnoręczne przylutowanie.
Jak widać, podłączenie taśmy LED nie należy do najtrudniejszych zadań. Kierując się kilkoma radami, można to bezproblemowo wykonać bez pomocy profesjonalistów.